Przełom w rozpuszczaniu fillerów HA – nowe standardy stosowania hialuronidazy

Jak zaprojektować eksperyment rozpuszczania fillerów HA?

Badanie eksperymentalne przeprowadzone przez zespół badaczy wykazało istotny wpływ stosunku rozcieńczenia hialuronidazy (HYAL) na efektywność rozpuszczania fillerów z kwasu hialuronowego (HA). Autorzy zaprojektowali serię eksperymentów in vitro, mających na celu ocenę degradacji różnych preparatów HA przy zastosowaniu zmiennych stosunków rozcieńczenia oraz porównanie skuteczności hialuronidazy pochodzenia owczego (ovine) i rekombinowanej ludzkiej. Badania przeprowadzono w okresie od września do listopada 2024 roku.

Badacze pracowali z szeroką gamą preparatów HA o różnych właściwościach reologicznych, w tym: Restylane Shaype (NASHA-HD), Restylane Lyft (NASHA), Restylane Lidocaine (NASHA), Revanesse Sculpt+, Juvederm Volux (VYCROS), Juvederm Voluma, Belotero Volume (CPM) i RHA4 (RHA). W protokole badawczym zastosowano stałą objętość fillera (0,2 mL) i zróżnicowane stężenia oraz objętości HYAL, tworząc stosunki rozcieńczenia (liquid-to-solid) od 1:1 do 4:1, przy dawkach HYAL od 20 do 300 jednostek.

Badanie podzielono na trzy eksperymenty. Pierwszy badał reakcję pięciu fillerów HA na niższe rozcieńczenia owczej HYAL (stosunki 1:1 i 2:1). Drugi eksperyment oceniał odpowiedź siedmiu fillerów HA na dwa rodzaje HYAL (owczą i rekombinowaną ludzką) przy wyższych rozcieńczeniach (3:1 i 4:1). Trzeci eksperyment przeprowadzono z wyższymi dawkami HYAL (250 i 300 jednostek) dla fillerów, które nie uległy degradacji w poprzednich próbach. Wszystkie produkty były wstrzykiwane do płytek Petriego przez tę samą osobę za pomocą igły 25G, a roztwory HYAL umieszczano obok fillera bez wstrzykiwania śródmiąższowego i bez mieszania.

Jakie są kluczowe wyniki rozpadu fillerów przy różnych stosunkach HYAL?

Wyniki badania wykazały, że przy niskich rozcieńczeniach (1:1) nawet 100 jednostek HYAL nie było w stanie rozpuścić żadnego z badanych fillerów w ciągu godziny. Przy stosunku 2:1 z dawką 100 jednostek HYAL, udało się całkowicie rozpuścić jedynie Restylane Lyft po 50 minutach, z częściowym rozpuszczeniem Restylane Lidocaine. Znaczącą poprawę efektywności zaobserwowano przy stosunkach 3:1 i 4:1, gdzie Restylane Lyft i Restylane Shaype uległy całkowitej degradacji po zastosowaniu 100 jednostek owczej HYAL w ciągu 40 minut. Bardziej oporne preparaty, takie jak Juvederm Volux, RHA4 i Juvederm Voluma, wymagały wyższych dawek – 300 jednostek HYAL – aby osiągnąć całkowite rozpuszczenie w ciągu godziny.

W przypadku rekombinowanej ludzkiej HYAL, w grupach 3:1 i 4:1, Restylane Lyft uległ degradacji jako pierwszy przy 60 jednostkach już po 30 minutach, podczas gdy Restylane Shaype wymagał 100 jednostek i był degradowany po godzinie. Pozostałe pięć fillerów nie wykazało oznak degradacji po godzinie obserwacji nawet przy 100 jednostkach rekombinowanej HYAL.

Co wpływa na skuteczność zastosowania HYAL w praktyce klinicznej?

W eksperymencie z wyższymi dawkami HYAL, Revanesse Sculpt+ i Belotero Volume okazały się najbardziej podatne na degradację, ulegając rozpuszczeniu po 40 minutach przy 250-300 jednostkach owczej HYAL. Juvederm Voluma został zdegradowany po 50 minutach przy 300 jednostkach HYAL, podczas gdy Juvederm Volux i RHA4 uległy degradacji po godzinie przy 300 jednostkach HYAL.

Interesującym odkryciem było to, że zarówno hialuronidaza owcza, jak i rekombinowana ludzka wykazały podobną skuteczność w rozpuszczaniu fillerów HA, choć z drobnymi różnicami w czasie działania. Przykładowo, 100 jednostek owczej HYAL rozpuściło Restylane Shaype w ciągu 40 minut, podczas gdy ta sama dawka rekombinowanej ludzkiej HYAL potrzebowała godziny do osiągnięcia tego samego efektu.

Jak wyniki eksperymentu przekładają się na interwencje kliniczne?

Badanie wykazało również, że stosunek rozcieńczenia HYAL do fillera jest równie istotny jak sama dawka enzymu. Minimalne efektywne rozcieńczenie określono na poziomie 3:1 (ciecz do stałego preparatu), co sugeruje, że odpowiednia objętość roztworu jest kluczowa dla zapewnienia wystarczającego kontaktu enzymu z substratem. Warto zauważyć, że w badaniu zastosowano ocenę wzrokową przez trzech niezależnych recenzentów (dwóch certyfikowanych chirurgów plastycznych i jednego chirurga okuloplastycznego), którzy wykazali pełną zgodność w ocenie degradacji fillera (współczynnik Fleissa kappa = 1).

Wnioski z badania mają istotne implikacje kliniczne, szczególnie w kontekście zarządzania powikłaniami po zabiegach z użyciem fillerów HA. Autorzy rekomendują stosowanie 300 jednostek HYAL przy rozcieńczeniu minimum 3:1 dla efektywnego rozpuszczenia 0,2 mL nawet najbardziej opornych fillerów HA w ciągu godziny. Wyniki te mogą przyczynić się do standaryzacji protokołów postępowania zarówno w przypadkach powikłań estetycznych, jak i zdarzeń naczyniowych, które wymagają szybkiej interwencji.

Jakie wyzwania niesie stosowanie HYAL?

W kontekście zdarzeń naczyniowych, wcześniejsze publikacje konsensusowe sugerowały, że leczenie takich przypadków wymaga wstrzyknięcia około 400-600 jednostek HYAL, aby odpowiednio rozpuścić HA i przywrócić przepływ krwi. Protokół Delorenziego, uznawany przez 93% uczestników jednego z paneli konsensusowych za złoty standard w leczeniu zdarzeń naczyniowych, zaleca dawkowanie HYAL w oparciu o objętość niedokrwionej tkanki, z powtarzaniem dawki co godzinę. Przykładowo, dla zdarzenia zatorowego o małej objętości (< 0,1 mL), typowa dawka wynosi 3 mL HYAL (około 450 jednostek), co daje stosunek 30:1 płynu do fillera, znacznie większy niż w omawianym badaniu.

Badacze zwracają uwagę na potencjalne ograniczenia metody, w tym możliwe działania niepożądane związane z HYAL, takie jak zespół post-HYAL (obejmujący zapadanie się tkanek twarzy, utratę elastyczności skóry czy przebarwienia) oraz rzadkie, ale możliwe reakcje alergiczne, szczególnie na HYAL pochodzenia zwierzęcego. Częstość reakcji alergicznych szacuje się na 0,05% do 0,69%, a pokrzywka i obrzęk naczynioruchowy występują jeszcze rzadziej. Reakcje alergiczne mogą wystąpić nawet do 120 godzin po wstrzyknięciu. Warto zauważyć, że wstrzykiwanie owczej HYAL powinno być unikane u pacjentów z alergią na kolagen bydlęcy i jad pszczeli ze względu na możliwą reaktywność krzyżową.

Ograniczenia badania obejmują subiektywność oceny wzrokowej degradacji (mimo zastosowania wielu recenzentów), użycie tylko owczej HYAL w eksperymentach z wyższymi stężeniami (ze względu na ograniczoną dostępność wyższych stężeń rekombinowanej HYAL), oraz fakt, że kontrolowane warunki eksperymentalne mogą nie w pełni odzwierciedlać rzeczywiste warunki kliniczne. Czynniki takie jak indywidualna zmienność pacjenta, typ tkanki i technika iniekcji mogą wpływać na degradację HA w praktyce klinicznej.

To badanie stanowi istotny krok w kierunku optymalizacji stosowania hialuronidazy w praktyce klinicznej, oferując konkretne wytyczne dotyczące dawkowania i rozcieńczania preparatów w zależności od typu rozpuszczanego fillera HA. Autorzy podkreślają, że 300 jednostek HYAL jest wystarczające do degradacji 0,2 mL najbardziej opornych fillerów HA w ciągu godziny, przy minimalnym rozcieńczeniu 3:1, a owcza HYAL wydaje się być równie skuteczna jak rekombinowana ludzka HYAL w rozpuszczaniu produktów.

Podsumowanie

Przeprowadzone badanie eksperymentalne wykazało kluczowe zależności między stężeniem hialuronidazy (HYAL) a skutecznością rozpuszczania różnych fillerów HA. Analiza objęła osiem popularnych preparatów HA, testowanych przy różnych stosunkach rozcieńczenia (1:1 do 4:1) i dawkach HYAL (20-300 jednostek). Wyniki wskazały, że minimalne efektywne rozcieńczenie to 3:1, a optymalna dawka to 300 jednostek HYAL dla rozpuszczenia 0,2 mL najbardziej opornych fillerów w czasie do godziny. Zarówno hialuronidaza owcza jak i rekombinowana ludzka wykazały podobną skuteczność, choć z drobnymi różnicami w czasie działania. Preparaty takie jak Restylane Lyft i Shaype okazały się najbardziej podatne na degradację, podczas gdy Juvederm Volux, RHA4 i Voluma wymagały wyższych dawek HYAL. Badanie dostarcza istotnych wskazówek dla praktyki klinicznej, szczególnie w kontekście zarządzania powikłaniami po zabiegach z użyciem fillerów HA.